чызгон æфсарм – девичья честь
чызгон æфсарм – девичья фамилия
чызгон бонтæ – девичество
Осетинско-русский словарь. : Владикавказ: Изд-во Северо-Осетинского института гуманитарных исследований, 4-е издание.. А.М. Касаева, Редактор издания Гуриев Т.А. 1993.
чызгон — з.б.п., мин … Орфографический словарь осетинского языка
Кафтизæр — – ирон фæсивæдæн йæ уæгъд рæстæг æрвитыны хуыз. Алы ирон хъæуы дæр уыдис, фæсивæд иу изæрыгон ирон фæндыры цагъдмæ хъазт кæм скодтаиккой, ахæм бынат. Фæззæг æмæ зымæг та кафтизæртæ арæзтой чызгон бадæнты рæстæг, æрбахуыдтой иу сæм æнæус нæлгоймаг … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Таггæнæн — – афтæ хуыдтой, чызджытæ иу даргъ фæззыгон изæрты исты æххуыс бакæныны тыххæй куы æрæмбырд сты сæхицæй искæй хæдзармæ; таггæнæн уыдис чызджыты зиу æмæ чызгон бадæнты баиугонды хицæнхуыз. … («делать конопляные нитки») – термин, обозначающий сбор… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
БОРÆТЫ ЧЫЗГ — Кадæг «Сатана æмæ Борæты чызг» нын зæгъы: Сатана райста йæ зæронды хуыз. Уырызмæгмæ бацыд æмæ йын зæгъы: «Мæнæй дын бинонтæ нал ис, фæлæ дæхицæн мæ удæгасæй бинонты кой бакæн». Уырызмæг иудзæвгар нæ разы кодта, фæлæ куы бакаст усы уынгæгдзинадмæ … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Сæрызæд — см. Сæрызæд – перевод Сæрызæд, сæризæди къимбус (диг.) – чындзхасты æнæмæнг хъæугæ миниуæг (атрибут) – чысыл тырыса чындзы хыз сисынæн. Йæ ном дæр амоны «сæрыл аудæг зæд», æмæ дзурæг у йæ миниуæгдæттæг хъомысыл: «Сæрызæд у чындзы йæ ног бинонтæм… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
РЫГ БАДЫН НÆ УАДЗЫН — Искæй зылыны бынатмæ нæ уадзын, зылыны бынаты не вæрын. Антъонæн йæхиуыл дæр тæрхон кодтой æмæ та йыл мæнæ ацы Никъала рыг абадын нæ бауагъта. (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) Æз дын удæгас æнхъæл нал уыдтæн, фæлæ мæ чызгон сыгъдæгдзинадыл рыг … Фразеологический словарь иронского диалекта
СЫНДЗКЪУХÆЙ ÆВНАЛЫН — Зиан хæссæн архайд кæнын. Йæ чызгон фидыцмæ йын фыццаг ды бавнæлдтай сындзкъухæй. (Козаты Х. Тæригъæдтæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦЪЫФКЪАХÆЙ ЛÆГÆРДЫН — Искæй адæмы цæсты æфтауын, æгад кæнын, æфхæрын, алы æвзæр дзырдтæ йыл мысын, дæлæмæ йыл хæцын, æвзæрдзинад саразыныл нæ ауæрдын. Мæ чызгон фидыцыл мын цъыф къахæй лæгæрстой. (Козаты Х. Тæригъæдтæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
